BIOmasa
Przez to określenie należy rozumieć masę materii organicznej, zawartą w organizmach zwierzęcych lub roślinnych. Wyrażana jest w jednostkach tzw. świeżej masy oraz suchej masy (po odwodnieniu). Obecnie wykorzystywana biomasa w Polsce wywodzi się z rolnictwa i leśnictwa.
Co roku w Polsce z rolnictwa i leśnictwa zbiera się biomasę równoważną pod względem kalorycznym 150 mln ton węgla. W naszym kraju najbardziej popularne z biomasy jest drewno i jego odpady a także słoma (rocznie produkcja słomy w Polsce wynosi 25 mln ton).
Technologie energetyczne związane z biomasą obejmują:
- Spalanie biomasy roślinnej (w sposób bezpośredni i pośredni)
- Wytworzenie oleju opałowego z roślin oleistych (np. rzepaku)
- Fermentacje alkoholowa (np. trzciny cukrowej, ziemniaków)
- Beztlenową fermentację metanową
- Energetyczne wykorzystanie gazu wysypiskowego
Wartości opałowe biomasy
- Słoma żółta 14,5 MJ/kg
- Słoma szara 15, 2 MJ/kg
- Drewno odpadowe 13 MJ/kg
- Etanol 25 MJ/kg
- Dla porównania węgiel kamienny średnio 25 a gaz ziemny 48 MJ/kg
Biomasa
Dane za rok 2002 podane przez GUS wskazują, ze w całej wytworzonej energii odnawialnej w Polsce najwięcej pochodziło z biomasy 90, 45%, 7, 24 wytworzono w elektrowniach wodnych, pozostałe źródła takie jak wiatr, słońce, goetermia to tylko 0,68%.
Koszty społeczne energetyki odnawialnej
Wytwarzanie urządzeń do spalania biomasy i uprawy energetyczne mogą zatrudnić w Polsce 5 razy więcej osób niż w energetyce konwencjonalnej i 15 razy więcej niż w energetyce jądrowej (Kraczun, Kassennberg 2001).
Rośliny energetyczne
Ze względu na łatwość uprawy i możliwości wykorzystywania jako biomasy na uwagę zasługują: wierzba, trawy wieloletnie (miskant olbrzymi, miskant cukrowy, spartina preriowa), topinambur (słonecznik bulwiasty), ślazowiec pensylwański.
Wierzba
Najpopularniejsza w Polsce roślina na plantacje energetyczne, co wynika z niewielkich wymagań rośliny. Optymalny odczyn gleby to 5.5 – 6.6 pH, plantacje można zakładać na klasie bonitacyjnej III – VI, powinny być uregulowane stosunki wodne, gleba odchwaszczona, głęboko spulchniona.
Zakładanie plantacji
Plantacje energetyczna można zakładać wczesna wiosna bądź jesienią Sadzonki to sztobry, które powstały z pociętego na kawałki pędu. Sadzonki mają długość około 25 cm. Sadzonki sadzi się w odległości od siebie 20 – 40 cm. Odległość pomiędzy rzędami 60 – 70 cm.
Wysokość plonów
- W Polsce od 20 do 70 toń świeżej masy z hektara rocznie.
- Skandynawia 10 – 20 ton świeżej masy z hektara rocznie.
- W pierwszym roku pozyskujemy ok. 45 % masy w drugim 75 % a dopiero od trzeciego 100%.
- Prawidłowo prowadzona plantacja to 15 – 20 lat użytkowania.
Plantacja wierzby
Tworząc plantacje wielkości 300 ha od 3 roku pozyskujemy średnio 3500 ton świeżej masy.